Chào các bạn,

Mình là Pheebs. Mình từng có cơ hội đi bay cho Vietjet Air. Thời gian bay cũng không nhiều lắm đâu nhưng có vài điều mình muốn chia sẻ. Hi vọng mình có thể giúp được các bạn một phần nào đó trong định hướng về nghề TVHK hoặc đơn giản là giúp mọi người biết thêm những câu chuyện đằng sau nghề này nha.

Bài viết này của mình sẽ gồm một vài thông tin background, training, chuyện lúc đi bay, lương thưởng, mặt lợi, mặt hại và định hướng phát triển của nghề nhé. Những yêu cầu, lưu ý và kinh nghiệm thi tuyển thì nhiều vô kể, các bạn có thể join group “Phi công và tiếp viên hàng không” để tìm hiểu thêm nha.

------------------------------------

Ngày trước mình cứ nghĩ chắc toàn phải hot girl, hot boy đẹp trai xinh gái, tài năng lắm mới làm TVHK thôi. Thực tế thì không nhất định phải ngoại hình xuất sắc thế đâu, ở VJ thì mọi người hay bảo ai trông tự tin năng động là okela rùi. Tiếng Anh chỉ cần 400 TOEIC là đủ để apply. Giờ ngành hàng không đang phát triển nên tuyển thêm nhiều lắm lắm, cơ hội cho mọi người cũng nhiều hơn, nên đừng ngại ngần thử nha. Có anh thi 5,6 lần cơ và cuối cùng anh í cũng làm được. Các bạn có thể đăng kí khóa ôn thi tiếp viên cho tự tin hơn hoặc thi thử một lần lấy kinh nghiệm cho biết chứ không phải cứ đi học là đỗ đâu. Nhiều khi cũng là do cái duyên, quan trọng là tự tin và có thể giao tiếp tiếng Anh nha. Như bạn mình không học, nghĩ đi thi chơi thui mà đỗ lần đầu luôn.

Về thời gian training, trước dịch là 1,5 tháng thôi, hiện tại đang dịch thì 2,5 tháng. Học rất nặng luôn, toàn bộ các môn đều học bằng tiếng anh. Phí là 60 triệu nha. Được bao chỗ ở, ăn uống tự túc. Nếu pass các môn và cả Line check nữa, không trượt môn nào thì sẽ được trả lại 25 triệu. Học xong sẽ được đi bay vài buổi rồi check final, sau đó đi bay thực tập 2 tháng nữa thì sẽ bay chính thức. Khoảng thời gian này vô cùng khó khăn vì kiến thức nặng, đi bay ngáo ngơ là hay bị mắng nè.

Đi bay mọi người xuất phát từ đủ mọi ngành nghề luôn. Từ những em 18 tuổi vừa tốt nghiệp THPT, đến anh chị du học thạc sĩ ở nước ngoài về, các anh chị làm nghề tự do, hay làm văn phòng đều có…Mọi người dù background thế nào, vào đây đều một xuất phát điểm như nhau, đều được đào tạo từ đầu hết. Thường mọi người đi bay vì chán việc đang làm, thích trải nghiệm cái mới năng động hơn, hoặc đi bay vì ngành học khó kiếm việc, đang chưa biết tương lai làm gì cả. Và không phải tiếp viên ai cũng giàu đâu huhu. Có nhiều bạn xuất phát điểm tốt thật, đi bay “sương sương”, lo cho bản thân mình là thoải mái luôn, có anh chị thì vừa đi bay, vừa cố gắng kiếm thêm rồi tiết kiệm vì anh chị là trụ cột cho cả bố mẹ và các em ở xa nữa. Đi làm rồi nói chuyện với anh chị mình mới cảm giác nghề gần gũi và thật hơn rất nhiều ý. Tại trước mình cứ ấn tượng hình ảnh mọi người lúc nào trông cũng rất fancy, kéo vali lướt đi ở sân bay trông cứ sang sang mà xa vời í, lên máy bay thì thấy boarding chào khách rồi đẩy xe đồ ăn đi là xong, chắc nhàn lắm =)) Mình đã nghĩ chắc mọi người nhiều tiền lắm, sung sướng lắm. Lúc đầu cũng hơi mơ mộng nhưng vào rồi mới thấy thực tế là TVHK cũng là một nghề như bao nghề, mà nghề nào thì mọi người cũng đều có nhiều lo lắng, mệt mỏi riêng cả thôi.

Công việc trên máy bay không phải chỉ mặc đẹp, đứng chào khách, phục vụ đồ ăn nước uống đâu, nhiệm vụ quan trọng nhất là đảm bảo an toàn bay cho hành khách. TVHK được học rất nhiều môn hay ho, trong đó có môn thoát hiểm, sơ cấp cứu, khống chế tội phạm nè hehe. Học thì thế chứ không ai mong là có ngày phải dùng đến kiến thức này đâu. Khách đi máy bay thì cảm giác lâu, mọi người hay nghủ nhưng với tiếp viên thì cứ vừa lên máy bay làm cái này cái kia máy bay đáp là vừa. Chuyến nào bay ngắn tầm 45 phút là đáp thì cứ như gắn tên lửa vào mông, chạy không kịp, chẳng có thời gian mà thở. Khách thì cũng tùy người, cái này nghề nào cũng thế. Có mấy chị lên xong vứt vali ở lối đi, chui tọt vào ghế xong hất hàm “Em! Để lên giúp chị”. Khách thì đông, chật cả lối đi, không cất thì tắc, boarding lâu rồi lại delay. Tiếp viên chứ có phải khuân vác đâu. Tiếp viên chỉ giúp người già, phụ nữa có thai, trẻ em… thôi. Một người nhờ được là y như rằng mấy người khác sẽ nhờ theo, cứ nhấc lên thế thì kiểu gì cũng hỏng lưng hic. Delay khách cáu là chuyện dễ hiểu nhưng xong lên tàu chửi tiếp viên thì…nghĩ nó chán. Kiểu delay chờ đợi ai cũng mệt mỏi thôi, nhất là bay liên tục rồi, cố gắng phục vụ khách hết mình, khách chửi cho hết hồn =)) Mình đùa thôi nhưng đúng là khách không có ai để phàn nàn, mà tiếp viên ngay đấy thì toàn hứng luôn, nặng có nhẹ có đến mắng té tát có cả. Tất nhiên cũng có nhiều khách đáng yêu hehe. Có bác gái ôm tay mình cười rõ tươi bảo “hôm trước tôi cũng gặp cô rồi cô nhớ không?” đương nhiên mình không biết ai với ai rồi nhưng mà nghe thế tự nhiên vui vui.

Đi bay có sướng không? Không, mệt lắm. Cứ lên xe từ sân bay về là gục, cảm giác kiệt sức. Bay một chuyến thì không sao nhưng như bọn mình bay thường là 4 chuyến một ngày ví dụ HN – SG, SG- ĐN, ĐN – SG rồi từ SG lộn về HN. Có hôm tiếp viên bay cả nội địa và quốc tế liên tiếp, chuyển sân quốc nội với quốc tế rồi lại đợi chờ cũng oải. Vì một máy bay sẽ bay liên tục thế này nên đó là lí do một chuyến delay là cả chuỗi sẽ delay theo đó. Đi bay giờ linh tinh lắm. Dả dụ sáng thì có hôm tầm 3h hơn dậy, make up ăn sáng ready để có mặt lúc 4 rưỡi xe đưa lên sân bay, kết thúc ngày làm việc thường vào tầm chiều, chiều tối. Hôm nào 12h trưa chuẩn bị đi, thì về nhà lúc đêm 1, 2h sáng là chuyện bình thường, có hôm 3h sáng. Hôm nào bay mấy chỗ hay tắc như SG với ĐN nè, cứ delay thì có ngày lên đến 15, 16 tiếng mới về đến nhà. À thời gian máy bay delay phải đợi ở sân bay hay máy bay chưa đóng cửa thì không được tính lương, nói cung thời gian chết khá nhiều. Có nhiều giờ bay oái oăm hơn, 1, 2h sáng bị bốc đi bay, kiểu mọi người đang chìm sâu trong giấc ngủ thì tiếp viên lọ mọ đi làm. Mùa hè thì còn đỡ chứ mùa đông HN dậy lúc 3h sáng trong cái rét 9 độ C thì thực sự chán =)) Nhiều lúc dãy đành đạch trong chăn tự hỏi mình đang làm gì với cuộc đời này, nhưng lúc dậy make up là khó khăn nhất rồi, còn cứ mò được lên máy bay thì lại vào mode yêu việc ngay. Mà đi làm muộn thì sao? Thì thành tội đồ chứ sao, xấu hổ lắm, may thì không bị report chứ thường là sẽ dính report và trừ lương. Nếu ốm hay bận việc quan trọng thì có thể call sick nha, nhưng hạn chế thôi. Một tháng không bay quá 100h, thường tầm 17-20 ngày bay chả hạn, còn lại thì là day off hoặc lịch trực: stand by, reserve.

Đi bay mọi người ăn gì thì đáp án là mọi người tự chuẩn bị đồ mang đi nhé. Hôm nào lười, hoặc sáng sớm không kịp chuẩn bị thì chia gói mì tôm vào 2 cái cốc uống nước trên máy bay ý, rồi đổ nước sôi vào xì xụp thôi. Chăm chỉ thì mang đồ ăn, có lò hâm nóng ở trên máy bay. Mọi người hay share nhau đồ ăn thích lắm hihi trà, café, bánh kẹo, hoa quả cái gì cũng có. Có hôm mình combo ốm + mang cơm nhưng quên hộp đồ ăn =)) thế là được chị bay cùng chăm đến tận nơi, chị cho bánh, cho thuốc, xong lại cho mình ăn cơm chung, rồi lại cho trà, đồ ăn vặt nữa huhu cảm động kinh khủng.

Giờ đến mục mặt lợi mặt hai ha. Lợi thì nhiều. Trước hết là chúng mình sẽ có cơ hội làm việc ở môi trường năng động, quen nhiều người, đi nhiều nơi. Trung bình lương khoảng 20 củ chưa tính tiền mọi người xách được đồ về bán. VJ bay nước ngoài mà được ngủ lại 1 đêm thì chỉ có Hàn, Nhật thôi và không phải ai cũng có duyên xách đồ về bán. Nhưng cứ chiều cuối tháng lương về đều đều thế này cũng thích mà =)) Trong nước thì hay bay quay đầu trong ngày, ngủ đêm thì mấy chỗ như ĐN, SG, Cần Thơ, Nha Trang thi thoảng là Phú Quốc…. Hôm nào ngủ đêm, mọi người hay quẩy kiểu “vì tôi luôn có một chiếc bụng đói” thì sẽ dẫn nhau đi ăn đêm nè, quẩy kiểu “dân chơi” thì làm những cái gì chắc mọi người cũng đoán được, kiểu “hôm nay em mệt rùi” thì sẽ làm tổ ở khách sạn thôi. Lúc đi nước ngoài thì sẽ có kiểu “dân buôn”, đi tha đồ về rồi nghĩ cách nhét sao cho vừa cái vali be bé kia.

Mặt khác thì đi bay cũng phải trả giá nhiều thứ. Cái quan trọng nhất chính là sức khỏe. Mọi người, nhất là con gái hay kêu yếu đi nhiều. Các bệnh phổ biến là về xương, đau lưng, đau đầu, giãn tĩnh mạch, bệnh hô hấp… Giờ giấc đi làm linh tinh, đêm hôm mà. Đi bay thì lễ tết xác định là xa gia đình, nhiều lúc cũng tủi thân, giờ giấc linh tinh lắm, hẹn với các bạn cũng khó. Người khác ngủ thì mình lọ mọ đi làm sớm khuya, bất kể thời tiết mưa gió, giá rét. Đợt dịch này các anh chị còn có nguy cơ lây nhiễm cao nữa. Kết thúc một ngày đi làm thực sự mệt rất mệt, cảm giác rã rời luôn. Những hôm 1, 2h sáng mới đáp, mắt ai cũng vằn đỏ, uể oải lết được về đến phòng thì lại phải đi tẩy trang, oải lắm. Hôm nào mọi người thấy mặt tiếp viên chán đời khó ở thì mọi người thông cảm cho anh chị chút nha, chắc là mệt quá hehe. Đi làm ở đâu cũng có người this người that nhưng ở đây thì hơi nhiều drama hơn và nhất là có “văn hóa report” nên đi làm nhiều lúc cũng phiền chút, phải giữ ý này kia. Đi bay với người quen thì sẽ là đi làm tuy mệt nhưng vui, người không hợp mà hay soi thì đi làm sẽ là thảm họa. Đi ngủ đêm nhiều rồi cũng chán, chỉ muốn bay quay đầu thôi, đỡ phải phiền phức chuẩn bị đồ dùng và mất tiền ăn uống ở đó. Anh mình nhiều hôm đang nằm ôm vợ lại phải dậy đi làm, thương vợ vì anh cứ hay phải đi xa nữa. Anh bảo dăm ba cái ngủ đêm làm sao bằng vợ anh được. Nghe vừa thương vừa buồn cười 

Định hướng phát triển tiếp của nghề: mọi người hay thi lên làm tiếp viên trưởng, lương cao hơn trách nhiệm nặng nề hơn. Cái này tùy người, không phải ai cũng thích. Sau tiếp viên trưởng là Line Checker rồi đến các công việc dưới đất bên văn phòng như là Instructor hay làm việc cho Đoàn tiếp viên chẳng hạn. Số này hiếm hơn nữa và khó. Mọi người thường là nghỉ bay sau một vài năm vì mệt rồi, hoặc khi đã tích được một ít vốn hoặc lấy chồng chả hạn. Một số vẫn bay tiếp vì đam mê với nghề, một số bay vì bây giờ nghỉ chẳng biết làm gì ra tiền nữa.

Có một lưu ý là nhiều em 18 tuổi muốn thi luôn hay các bạn đang học dở đại học muốn rẽ ngang thì bản thân mình nghĩ và nhiều anh chị đều khuyên là nên cố học hết đại học. Vì trong quá trình học ở trường không chỉ học kiến thức, tư duy, các em còn được tiếp xúc, va chạm nhiều hơn, trưởng thành hơn, biết cách sống trong cộng đồng rồi sau này đi làm cũng dễ hòa nhập hơn. Cái bằng cũng nhiều khi quan trọng vì muốn lên tiếp viên trưởng thì phải có bằng đại học, hay sau này mà nghỉ bay rồi cũng có thể giúp các em tìm được việc phần nào.

--------------------------------

Tóm lại theo trải nghiệm cá nhân của mình thì chúng ta còn trẻ, nên trải nghiệm vài năm cho biết, vào VJ chẳng hạn hehe. Tốt mà. Mình đã nhận được rất nhiều, cảm giác được sống ở một thế giới hoàn toàn khác, có tiền, có trải nghiệm, vui buồn đều có, vượt qua khó khăn thấy mình mạnh mẽ hơn rồi. Cái nữa là trước mình xuề xòa, giờ mình ý thức về làm đẹp hơn hẳn rồi này. Cả trai lẫn gái vào đây thì đều đẹp ra. Còn đi bay lâu dài thì chắc hợp với số ít đam mê với nghề, phần đông là sẽ mỏi cánh, và trưởng thành hơn mọi người sẽ thích ổn định, hướng về gia đình nhiều hơn nên thường về lại mặt đất.

Bài viết đến đây là hết, cảm ơn mọi người đã đọc bài. Chúc mọi người dù làm nghề gì cũng sẽ vững tâm và có nhiều đồng nghiệp tốt cùng nhau vượt qua gian khó nhé hehe. Đặc biệt là mong anh chị tiếp viên thật nhiều sức khỏe để vững cánh bay nhé ạ.

Yêu cả thương 

------------------------------------------------------------

Tác Giả: Pheebs 

Nguồn: Facebook (Group: Bà Dì Nulo)